"Jeden z moich przyjaciół, który wiedział dość dużo o tym, co mnie spotykało, powiedział kiedyś, że gdybym podzieliła swój życiorys na dziesięć kobiet, każda z nich byłaby przekonana, iż jej życie jest bogate w wydarzenia" - pisze Autorka we wstępie do swych wspomnień zatytułowanych Dary losu. I rzeczywiście los - czasami okrutny, czasami łaskawy - obdarzył Autorkę hojnie, dobrem i złem, a ona przyjmowała te dary, jak umiała najlepiej - i w ciepłym domu rodzinnym, i w obozie koncentracyjnym, i w pracy naukowej, i we własnym z trudem zdobytym mieszkaniu. Wśród ludzi i w samotności. Dopomagając temu losowi lub robiąc mu wbrew. "Wszystko, o czym piszę - zapewnia Autorka - działo się naprawdę. Jest fragmentem mojej powikłanej biografii."

Ewa Sasicka po przeprowadzce do Olechowicz wiedzie szczęśliwe życie u boku Marcina. Szybko przejmuje obowiązki żony dziedzica i przyzwyczaja się do warunków oraz zasad panujących we dworze. Nie zapomina o rodzicach i ukochanych Czartorowiczach. Tymczasem jej kuzynka Iga przeżywa osobiste dramaty, których nie jest w stanie przesłonić udany związek z Leonem.

Obie kobiety - jako mężatki i matki - muszą wziąć losy swych rodzin we własne ręce. Dorasta bowiem kolejne pokolenie, krystalizują się jego marzenia i rozczarowania, plany i nadzieje, miłości oraz zdrady. Życie na dalekim Podolu toczy się swoim rytmem, z dala od miejskiego zgiełku, w oczekiwaniu na wielkie wydarzenia.

Ostatniego dnia 1776 roku na Pogórzu Karpackim przychodzą na świat dwie dziewczynki. Leontyna rodzi się w dostatnim szlacheckim dworze, a Marysia w ubogiej chłopskiej zagrodzie. Są mlecznymi siostrami. Mąż mamki jest ekonomem na dworze podczaszego. Pomimo różnic pochodzenia splot wydarzeń połączy panny ze sobą. Starszy brat Leontyny, dziedzic majątku, wyrusza w kilkuletnią podróż za granicę. Po powrocie do Pawłówki zakochuje się z wzajemnością w córce zarządcy, natomiast podczaszanka oddaje serce ubogiemu guwernerowi. Jednak złośliwy los rozdziela młodych. Jak mawia jeden z bohaterów powieści: "synogarlica nie dla wróbla, a magnackie córki nie dla drobnego szlachcica". Codzienne życie osiemnastowiecznej szlachty i chłopów pańszczyźnianych przeplata się z bolesną historią Polski. Majątek odwiedza Tadeusz Kościuszko. Zbliża się rok 1792. W przygotowaniu część druga Szlacheckie gniazdo. Ogień buntu